رزمی(حامدرحیمی پنجکی)

آریایی‌ها یکی از شعب مردمان هند و اروپایی بودند. برخی از باستان شناسان معتقدند که ساکنان اولیه آریان‌ها یا آریایی‌ها در قسمت شرقی و جنوب شرقی دریای خزر بوده و برخی دیگر آن‌ها را به مردمان قفقازیه که به قسمت‌های جنوبی خزر آمده‌اند نسبت می‌دهند. ایشان سربازانی را تشکیل می‌دادند که می‌بایست یک روز جانشین امرایی بشوند که خود در خدمت ایشان بودند؛ بنابراین آریان‌ها مردمانی قوی، سلحشور و صحرا گرد بوده و کار عمده‌شان پرورش حیوانات اهلی و شکار و سواری و تیراندازی بوده‌است. ورزش و تقویت قوای بدنی و مهارت در جنگ و سواری و تیراندازی و راهپیمایی از اصول متداول این مردم بوده‌است قومی که دائماً در حال کوچیدن و منازعه با بومی‌های محلی بوده و به قهر و غلبه زمین‌ها و کشتزارها را تصاحب می‌کرده قطعاً باید چالاک و سلحشور و بردبار و قوی‌اندام باشند.
این مردم به تدریج شهرنشین شده و ده و شهر و قصبه به وجود آورده‌اند از وقتی که آریان‌ها شهرنشین شدند همیشه مورد هجوم شعبه دیگر آریایی‌ها – سکاها واقع شدند. قبل از تشکیل دولت ماد، آریان‌ها به شکل ملوک الطوایفی می‌زیسته و رئیس هر خانواده با قدرت کامل خانواده را اداره می‌کرد، و در مواقع جنگ یکی از رؤسای این خانواده فرماندهی لشکر را به عهده می‌گرفتند که بعداً مقام سلطنت از همین اختیارات به وجود آمد. در آن زمان هیچ‌یک از امراء و سلاطین قدرت رئیس خانواده را تهدید نمی‌کردند.

از قرن نهم قبل از میلاد سه تیره بزرگ آریایی در سرزمین ایران به حکومت رسیدند، در مشرق باختری‌ها، در مغرب مادها و در جنوب پارس‌ها. آنچه از اخلاق و آداب این زمان روشن است حالت آمادگی قوم آریایی برای حرکت و جنگ و دفاع بوده و در این عصر کشت غلات کاملاً مرسوم شده و در دهات و قصبات مزارع رونق بیشتری یافتند. تربیت حیوانات اهلی را عملی ساخته و اسب و سگ از نظر فوایدی که در جنگ و سفر و حضر و نگهبانی رمه و گله داشتند بیشتر اهمیت داشت.